28 sierpnia 2023
Do końca 2028 roku w Elektrociepłowni PGE Energia Ciepła w Gdańsku zakończy się kolejny etap jej modernizacji w kierunku zeroemisyjnego wytwarzania ciepła dla gdańskiego systemu ciepłowniczego. Już wkrótce elektrociepłownia wzbogaci się o akumulator ciepła i cztery największe w Polsce wielkoskalowe pompy ciepła o łącznej mocy 80 MW.
– Podobnie jak w przypadku całej energetyki także ciepłownictwo systemowe przechodzi proces zielonej transformacji i zastępowania węglowych źródeł wytwarzania ciepła rozwiązaniami nisko i zeroemisyjnymi. Realizowana w Gdańsku inwestycja, podobnie jak inne prowadzone w całym kraju, zwiększają bezpieczeństwo cieplne mieszkańców i znacząco ograniczają wpływ na środowisko naturalne z korzyścią dla mieszkańców – powiedział Karol Rabenda, podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych. – Ograniczenie emisji CO2 przy produkcji ciepła będzie miało również pozytywny wpływ na koszty wytwarzania energii cieplnej dostarczanej odbiorcom – dodał Karol Rabenda.
– PGE Energia Ciepła jest największym producentem ciepła systemowego w Polsce. Naszym priorytetem jest realizowanie inwestycji, które doprowadzą do całkowitej dekarbonizacji wytwarzania ciepła systemowego. I to się już dzieje w wielu polskich miastach, gdzie mamy swoje elektrociepłownie. W Gdańsku postawiliśmy na innowacyjność. Półtora roku temu oddaliśmy tutaj do eksploatacji kotłownię z pierwszymi w Polsce kotłami elektrodowymi zasilanymi energią elektryczną. To pierwsze takie rozwiązanie w Polsce – powiedział Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej. – Przed nami drugi etap transformacji EC Gdańsk: budowa wielkoskalowych pomp ciepła i akumulatora ciepła, który zoptymalizuje pracę odnawialnych źródeł – dodał Wojciech Dąbrowski.
Akumulator i pompy ciepła to kolejny etap modernizacji EC Gdańsk jako dopełnienie dla kotłów elektrodowych, które jako pierwsze takie rozwiązanie w Polsce już dzisiaj z powodzeniem wykorzystują „zieloną energię” z krajowego systemu elektroenergetycznego do wyprodukowania „zielonego ciepła”.
Akumulator ciepła to wielki zbiornik w kształcie walca, o wysokości 60 metrów i średnicy 30 metrów. Wysoki na 16 pięter będzie mógł pomieścić 35 milionów litrów wody, czyli tyle, ile mieści się w dziesięciu basenach olimpijskich. Temperatura wody w akumulatorze wynosić będzie około 98˚C. Akumulator będzie gromadził ciepło, gdy zapotrzebowanie na nie będzie mniejsze niż bieżąca produkcja, oddawać zaś będzie w sytuacji odwrotnej. Pojemność cieplna akumulatora wyniesie blisko 2000 MWh, co odpowiada dobowemu zapotrzebowaniu gdańskiej sieci w okresie letnim. Akumulator wyrównuje pracę elektrociepłowni w cyklu dobowym, przez co ogranicza ilość paliwa spalanego w kotłach i tym samym wpływa na ograniczenie emisji szkodliwych substancji do środowiska. W Gdańsku powstanie drugi co do wielkości magazyn ciepła w Polsce.
Do akumulatora można podłączać w sposób elastyczny lokalne źródła ciepła. W Elektrociepłowni Gdańskiej podłączone zostaną kotły elektrodowe, a także cztery wielkoskalowe pompy ciepła o łącznej mocy cieplnej 80 MW, z dolnym źródłem ciepła w Martwej Wiśle. Będą one instalowane równolegle z budową akumulatora.
– W efekcie tych inwestycji gdański system ciepłowniczy zyska większą elastyczność, a także poprawi się efektywność miejskiej sieci ciepłowniczej. Spełni on także warunki bycia efektywnym systemem ciepłowniczym, proponowane przez UE w ramach Pakietu „Fit for 55”. Dzięki posiadaniu akumulatora ciepła, pomp ciepła i kotłów elektrodowych, EC Gdańsk zyska także większe możliwości optymalizowania kosztów wytwarzania – powiedziała Elżbieta Kowalewska, dyrektor Oddziału Wybrzeże PGE Energia Ciepła w Gdańsku.
– Z pewnością Gdańszczanie będą oddychali czystszym powietrzem. Zużycie oleju lekkiego zmniejszy się o 4 tys. ton, a zużycie paliwa węglowego – o blisko 25%, w wyniku czego do Gdańska nie wjedzie co roku niemal dwa i pół tysiąca wagonów z węglem. O prawie 300 tys. ton rocznie obniży się emisja CO2 z EC Gdańsk. Tyle CO2 redukują w ciągu roku drzewa wraz z roślinnością, rosnące na powierzchni 30 tys. hektarów. To tak, jakby posadzić las o powierzchni prawie całego Wrocławia albo Szczecina – dodał Mariusz Michałek, wiceprezes zarządu PGE Energia Ciepła.
Jak działa akumulator ciepła?
W trakcie ładowania akumulatora ciepła gorąca woda jest podawana do górnej części zbiornika, przy jednoczesnym odbiorze zimnej wody z dolnej jego części. Natomiast rozładowanie akumulatora odbywa się przez odbiór gorącej wody z górnej części i podawanie schłodzonej wody do dolnej części zbiornika. Poziom wody w zbiorniku jest stały.
Jak działa pompa ciepła?
Pompa ciepła to urządzenie grzewcze zasilane ciepłem otoczenia. W przypadku tej instalowanej w EC Gdańsk źródłem tej energii będzie woda z Martwej Wisły. Najprościej mówiąc pompa ciepła działa na odwrotnej zasadzie niż lodówka. Przesyła energię z miejsca o niższej temperaturze (tzw. źródło dolne) do miejsca o wyższej temperaturze (tzw. źródło górne). Do rozpoczęcia transportu ciepła potrzebna jest dodatkowa energia, np. ze sprężarki zasilanej energią elektryczną. Wymienniki ciepła, w których krąży niezamarzający płyn, są umieszczone w wodzie. Dzięki energii pobranej z otoczenia płyn krążący w wymiennikach ciepła – parowniku i skraplaczu paruje i trafia do sprężarki, która dodatkowo podwyższa jego temperaturę. Rozgrzane pary czynnika oddając ciepło do wody grzewczej krążącej w sieci ciepłowniczej ulegają skropleniu i po dodatkowym rozprężeniu są zawracane do parownika.