Od czasu uruchomienia we wrześniu 2018 r. programu priorytetowego „Czyste Powietrze” jest on stale modyfikowany i udoskonalany – tak, aby jak najskuteczniej realizować główne założenie tego wieloletniego, ogromnego projektu (z docelowym budżetem w wysokości 103 mld zł), czyli wyraźna poprawa jakości powietrza w Polsce. Drogą do osiągnięcia wyznaczonych celów jest masowa (obejmująca aż 3 mln gospodarstw domowych) wymiana nieefektywnych kotłów na paliwa stałe na nowocześniejsze nisko i zeroemisyjne, ekologiczne źródła ciepła – wraz z gruntownym ocieplaniem jednorodzinnych budynków mieszkalnych. Obecne zmiany sprawią, że program w nowej odsłonie, pod umowną nazwą „Czyste Powietrze Plus”, będzie jeszcze łatwiej dostępny przez co szybciej wdrażany, a przede wszystkim stanie się atrakcyjniejszy dla osób o niskich dochodach.

–  Jednym z naszych priorytetów jest likwidacja w polskim społeczeństwie zjawiska ubóstwa energetycznego, a program „Czyste Powietrze Plus” ze znacznie podwyższonymi kwotami dotacji dla najmniej zarabiających to ważny krok w tym właśnie kierunku – zaznacza Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska.  – Wsparcie finansowe większe o 10 tysięcy złotych ma szczególne znaczenie w obecnej sytuacji gospodarczej, kiedy zmagamy się ze wzrostem cen nośników energii. Aktualizacja maksymalnych kwot dofinansowania pozwoli mniej zarabiającym beneficjentom na wykonanie szerszego zakresu prac, a wprowadzenie prefinansowania, czyli wypłaty zaliczki na poczet wydatków związanych z remontem, otworzy nowe możliwości przed osobami, które dotychczas nie miały dostatecznych środków na rozpoczęcie przedsięwzięcia – dodaje szefowa resortu.

Modyfikacja programu wprowadzona z myślą o nowych beneficjentach zakłada, w przypadku prefinansowania inwestycji, zwiększenie o 10 tys. zł maksymalnych kwot dotacji na prace remontowe realizowane w ramach części 2) i 3) programu „Czyste Powietrze”, a więc odnoszących się do osób o najniższych dochodach, uprawnionych do podwyższonego i najwyższego poziomu wsparcia. Po obecnych zmianach, maksymalna bezzwrotna dotacja w części 2) zwiększy się z 37 do 47 tys. zł, a górny pułap dofinansowania w części 3) wzrośnie z 69 do 79 tys. zł. Co bardzo istotne, jednoczesne zastosowanie nowego rozwiązania finansowego, jakim jest prefinansowanie sprawi, że „z wyprzedzeniem” będzie można otrzymać aż do 50 proc. przewidzianej kwoty dotacji. Teraz pieniądze, z terytorialnie właściwego dla lokalizacji danego budynku, wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej wpłyną bezpośrednio na rachunek wykonawcy robót w terminie do 14 dni od daty zawarcia umowy o dofinansowanie. To bardzo korzystne udogodnienie, gdyż dotychczas wypłata dotacji odbywała się w formie refundacji dopiero po zakończeniu części lub całości przedsięwzięcia.

– Prefinansowanie, połączone z równoległym zwiększeniem maksymalnych kwot dotacji, stanowi ciąg dalszy naszych stałych starań o to, aby program „Czyste Powietrze” mógł być jak najbardziej dostępny dla beneficjentów, a zwłaszcza osób osiągających najniższe dochody – podkreśla Paweł Mirowski, zastępca prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. – Chcemy, żeby wymianę pieca na ekologiczny oraz termo-remont domu można było przeprowadzić jeszcze szybciej niż do tej pory i na szerszą skalę, a to będzie łatwiejsze do osiągnięcia, jeśli beneficjenci dostaną dotacje w wyższych kwotach, przy czym połowę przyznanych pieniędzy wykonawcy robót otrzymają do dyspozycji niemal od ręki  – podsumowuje wiceszef NFOŚiGW.

Wspomniane korzyści i udogodnienia, skierowane do beneficjentów 2 i 3 części programu „Czyste Powietrze”, będą dostępne dla nowych wnioskodawców ubiegających się o dofinansowanie. Podstawą otrzymania dotacji zwiększonej o 10 tys. zł jest przynależność do grupy beneficjentów o najniższych dochodach, potwierdzona stosownym zaświadczeniem o wysokości zarobków. Natomiast warunkiem wypłaty pieniędzy na zasadzie prefinansowania ma być przesłanie wraz z wnioskiem o dotację umowy zawartej z wykonawcą na przeprowadzenie konkretnych prac zgodnych z zapisami programu. W ramach realizowanego przedsięwzięcia możliwe będzie zawarcie do trzech umów z wykonawcami. Mogą one zostać dostarczone na etapie uzupełniania wniosku, na co wnioskodawca będzie miał 10 dni roboczych. Zaliczka w wysokości do 50 proc. najwyższej możliwej wysokości dotacji, przypadającej dla danego beneficjenta, będzie wypłacana bezpośrednio na konto wykonawcy. Ze szczegółami programu będzie się można zapoznać od 15 lipca zarówno na stronie www.czystepowietrze.gov.pl, jak i na stronie głównej NFOŚiGW oraz na stronach wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Warto wspomnieć, że jednocześnie program jest przygotowywany do absorpcji środków zewnętrznych z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) oraz programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS), stanowiącego kontynuację dwóch wcześniejszych Programów Operacyjnych Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) 2007-2013 i 2014-2020. Proponowane wyższe poziomy dofinansowania oraz nowe, dogodniejsze zasady wypłacania dotacji to część szerszego, wieloletniego, strategicznego projektu pn. „Czyste Powietrze”, którego celem jest usunięcie z trzech milionów domów jednorodzinnych tzw. kopciuchów, będących w Polsce główną przyczyną powstawania smogu.

Źródło: NFOŚIGW (https://www.gov.pl/web/nfosigw/jutro-rusza-program-czyste-powietrze-plus-beda-wyzsze-dotacje-na-wymiane-kopciuchow-i-ocieplanie-domow-jednorodzinnych-zyskaja-najmniej-zarabiajacy)