Modernizacja instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej – jakie korzyści?

Wśród właścicieli domów jednorodzinnych, jak i mieszkańców budynków wielorodzinnych powszechnie przyjęło się, że zdecydowanie największym kosztem utrzymania nieruchomości są koszty związane z ogrzewaniem. Natomiast zapotrzebowanie na ciepło niezbędne do przygotowania ciepłej wody użytkowej jest niewielkie.

Hipoteza ta jeszcze kilkadziesiąt lat temu była prawdziwa, a powodem tego był standard energetyczny, jaki spełniały ówcześnie wznoszone budynki. Zapotrzebowanie na energię do przygotowania c.w.u. w takich budynkach wynosi zwykle 70-80 [kWh/m²*rok], natomiast na potrzeby ogrzewania zwykle jest dwu, a nawet trzykrotnie wyższe. Stąd utrwaliło się przekonanie o szczątkowym wpływie instalacji ciepłej wody użytkowej na ogólne koszty ciepła w budynku.

 

Dziś już takich budynków nie budujemy, a te wzniesione w ubiegłym stuleciu w większości przeszły termomodernizację i w zależności od jej zakresu oraz zastosowanych technologii, zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku zostało zredukowane średnio przynajmniej o połowę.

Jednak w większości przypadków termomodernizacja na ogół pomijała prace na instalacji ciepłej wody użytkowej, a powodów tego było kilka:

  • wykorzystanie premii termomodernizacyjnej (niekorzystny wpływ kosztów związanych z modernizacją c.w.u. na zasady przyznawania premii);
  • modernizacja c.w.u. wymaga ingerencji w pomieszczenia lokali mieszkalnych (brak zgód wszystkich mieszkańców);
  • wcześniej opisane przeświadczenie o niewielkim wpływie ciepłej wody na ogólne koszty utrzymania budynku.

CZY TO OZNACZA, ŻE NIE WARTO MODERNIZOWAĆ INSTALACJI C.W.U?

To co kiedyś wydawało się ekonomicznie uzasadnione, dziś przestało być aktualne. Obecnie podniesienie sprawności instalacji c.w.u. okazuje się często najłatwiejszą metodą uzyskania oszczędności, ale to nie jest jedyny powód, dla którego warto przyjrzeć się dokładniej obecnej instalacji c.w.u.

Przystępując do wyboru sposobu modernizacji instalacji c.w.u. pod uwagę bierzemy cztery kryteria:

  • komfort użytkowania,
  • bezpieczeństwo sanitarne,
  • koszty eksploatacji,
  • koszt inwestycji.

Pod pojęciem komfortu użytkowania kryją się:

  • woda musi mieć stabilną i odpowiednią temperaturę,
  • wydatek i ciśnienie muszą być na wymaganym poziomie,
  • woda musi być zawsze dostępna,
  • zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami temperatura wody ciepłej w punktach czerpalnych powinna wynosić przez cały czas 50–60°C.

Komfort użytkowania c.w.u. zależy w dużej mierze od istniejącego źródła ciepła. Nie każde źródło ciepła spełnia oczekiwane przez nas wymagania dotyczące c.w.u. Przykładem może być nieprzyjemne odczucie zmiany temperatury wody ciepłej na przykład podczas kąpieli pod prysznicem. Wahania temperatury mogą wystąpić w przypadku zastosowania starego kotła dwufunkcyjnego, czy podgrzewacza przepływowego (duża bezwładność działania urządzeń) lub niedoszacowanego zasobnika na wodę (zbyt mała pojemność). W niektórych budynkach, chociaż to już rzadkość zdarza się, że ciepła woda podgrzewana jest nadal w kotłach stałopalnych, przez co jej dostępność jest ograniczona, zwłaszcza latem. Innym rozwiązaniem jest stosowanie elektrycznych podgrzewaczy pojemnościowych, których pojemność oraz moc często nie zapewniają dostatecznej ilości ciepłej wody.

GDY OBECNY SYSTEM C.W.U. NIE ZAPEWNIA KOMFORTU UŻYTKOWANIA I ZDECYDUJEMY SIĘ NA MODERNIZACJĘ INSTALACJI, TO OD CZEGO ZACZĄĆ?

Na początku warto określić, jaki mamy obecnie rodzaj instalacji oraz na jak dużą ingerencję w budynek jesteśmy gotowi.

Oto główny podział instalacji c.w.u., ze względu na sposób oraz miejsce przygotowania ciepłej wody użytkowej:

  • centralne, odpowiadające za doprowadzenie ciepłej wody do dużej liczby punktów czerpanych w całym budynku
  • miejscowe, obsługujące jeden lub kilka punktów czerpalnych położonych blisko siebie, np. w łazience,
  • zasobnikowe, gdzie ciepła woda jest podgrzewana i magazynowana,
  • przepływowe, gdzie ciepła woda jest podgrzewana w momencie jej wykorzystywania.

Każde z wymienionych rozwiązań ma swoje wady i zalety, podobnie zresztą jest z wyborem zakresu prac.
Na szczęście jest kilka sprawdzonych i powtarzalnych zasad, których uwzględnienie gwarantuje sukces.

Podstawowym elementem jest wybór odpowiedniego źródła ciepła, ma ono decydujący wpływ na koszty podgrzewania ciepłej wody, emisję zanieczyszczeń oraz komfort użytkowania instalacji. W przypadku modernizowanych budynków wielorodzinnych w zabudowie miejskiej najczęściej stosowanym źródłem ciepła jest dwufunkcyjny węzeł ciepła i przyłączenie systemu do miejskiej sieci ciepłowniczej. Takie rozwiązanie gwarantuje najwyższy komfort użytkowania, pełne bezpieczeństwo oraz brak niskiej emisji. Bardzo ważnym aspektem doboru źródła ciepła jest prawidłowe określenie wymaganej mocy grzewczej potrzebnej na cele c.w.u. Przeszacowanie mocy niesie ze sobą konieczność ponoszenia niepotrzebnych kosztów w postaci opłat stałych za zamówioną moc, jak i powoduje, że sama inwestycja staje się bardziej kosztowna. Natomiast niedoszacowanie zamówionej mocy może prowadzić do zmniejszenia komfortu użytkowania.

Kolejnym elementem mającym istotny wpływ na sprawność systemu c.w.u. są przewody dystrybuujące, odpowiadające za doprowadzenie ciepłej wody do punktów czerpalnych. Obieg cyrkulacyjny odpowiada natomiast za utrzymanie stałej temperatury w punktach czerpalnych. Instalacja dystrybucyjna i obieg cyrkulacyjny są głównym źródłem strat ciepła w instalacji c.w.u. W przypadku dużych, słabo zaizolowanych instalacji, straty te mogą stanowić nawet połowę całkowitego zapotrzebowania na ciepło potrzebne do podgrzewania c.w.u. W budynkach modernizowanych szczególnie istotne jest wykonanie właściwej izolacji termicznej przewodów poziomych i pionowych w instalacji dystrybucyjnej i obiegu cyrkulacyjnym.

Ostatnim elementem jest dokładne określenie zakresu prac, będzie on miał decydujący wpływ na wymiar i koszty inwestycji. W przypadku wyboru drogi na skróty, może szybko okazać się, że zastosowane oszczędności na etapie projektu, czy wykonawstwa instalacji będą miały swoje konsekwencje przez długie lata, co może zdecydowanie wydłużyć okres zwrotu poniesionych nakładów inwestycyjnych.

Dlatego od samego początku warto polegać na wiedzy doświadczonego projektanta i wykonawcy. Pomogą oni właściwie określić obecny stan instalacji c.w.u. Należy pamiętać, że została ona wykonana wiele lat temu, a przez ten czas zmianie uległo wiele parametrów, których nieuwzględnienie spowoduje, że efekty modernizacji będą mniejsze.

OTO KILKA NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANYCH BŁĘDÓW, KTÓRE MAJĄ WPŁYW NA OSTATECZNY EFEKT MODERNIZACJI C.W.U.:

  • wymiana całej instalacji bez oszacowania jej stanu (warto ocenić poziom korozji oraz stan rur);
  • brak projektu wykonawczego (projekt ma na celu określenie, czy obecny system nadaje się do przebudowy, modernizacji, czy kompleksowej wymiany, pozwoli również dokładniej oszacować koszty i zakres prac);
  • nieuwzględnienie zmian wpływających na poziom strat ciepła (termomodernizacja, izolacja rur, zmniejszenie zużycia wody na mieszkańca);
  • nieodpowiedni dobór przekrojów rur (zarówno przesadne zmniejszenie, jak i zwiększenie średnicy zaburza przepływ wody);
  • nieodpowiedni dobór materiałów z których wykonano rury (łączenie różnych materiałów ze sobą prowadzi do korozji jednego z nich);
  • pominięcie kwestii rozszerzalności cieplnej rur (prowadzi do deformacji, a nawet nieszczelności);
  • zaniedbania w kwestii obsługi źródeł ciepła;
  • nieodpowiedni dobór i montaż pomp obiegowych;
  • nieprawidłowe nastawy systemu;
  • brak dokumentacji powykonawczej.

Newsletter