Indeks Zdrowych Miast – Trójmiasto w pierwszej dziesiątce
Menu
6 lipca 2023
60 procent ludności naszego kraju mieszka w miastach. Indeks Zdrowych Miast pokazuje, jakie są warunki życia w tych miastach i co warto w nich poprawić. W pierwszej dziesiątce znalazły się Gdańsk, Sopot i Gdynia – Gdańsk jest czwarty w Indeksie Zdrowych Miast, na miejscu ósmym i dziewiątym uplasowały się Gdynia i Sopot. Indeks został przygotowany przez ekspertów ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Fundacji GAP i Grupy Lux Med. Do jego opracowania wykorzystano dane z 66 polskich miast na prawach powiatu. W badaniu uwzględniono m.in. jakość powietrza, dostęp do terenów zielonych czy poziom zanieczyszczenia wód.
Obecnie około 60 proc. populacji w Polsce mieszka w miastach a proces urbanizacji stale postępuje. Miasta oferują wiele korzyści, jednak na tych obszarach znacznie szybciej rośnie odsetek mieszkańców chorujących przewlekle. Statystyki wskazują m.in. na większą liczbę osób z miast, w porównaniu z terenami wiejskimi, u których diagnozuje się choroby układu oddechowego, w tym dolegliwości astmatyczne czy choroby układu krążenia. W miejscowościach, w których długotrwale utrzymuje się stężenie pyłów PM 10 i PM 2,5 w powietrzu, ryzyko wystąpienia alergii wziewnych u dzieci zwiększa się dwukrotnie, a astmy czterokrotnie. Dane dotyczące zależności między środowiskiem i zmianami klimatycznymi a zdrowiem są coraz bardziej niepokojące.
Grupa robocza, składająca się z ekspertów trzech organizacji, wypracowała szczegółowe dane dotyczące jakości życia w 66 miastach Polski, mających status miast na prawach powiatu.
– Nie ma zdrowego człowieka bez zdrowego środowiska – podkreśla Anna Rulkiewicz, Prezes Grupy LUX MED. – Analiza i wnioski z Indeksu Zdrowych Miast pełnią nie tylko rolę inspiracji czy zachęty, ale realnego drogowskazu zmian, pokazującego, co możemy zrobić i o które obszary się zatroszczyć, żeby sprzyjać zdrowemu stylowi życia.
Jak podkreśla dr hab. Piotr Wachowiak, prof. SGH, rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, ważne jest, aby miasta w obliczu wielu wyzwań nie zapominały o zdrowiu mieszkańców.
– Współczesny świat zmaga się z wieloma wyzwaniami. Kryzys klimatyczny, zanieczyszczenie środowiska to problemy całego świata, włodarzy miast i mieszkańców – podkreśla rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. – To człowiek eksploatuje planetę często w sposób nieodpowiedzialny, przyczyniając się do destrukcji przyrody i klimatu. To ostatni moment, żeby zacząć działać.
Eksperci, naukowcy i przedstawiciele organizacji pozarządowych, biorący udział w projekcie, wskazali, co i w jaki sposób wpływa na jakość życia i zdrowie mieszkańców miast, oraz które spośród nich są najlepszymi miejscami do życia. Podczas prac wyłoniono osiem głównych obszarów, ważnych z punktu widzenia tworzenia warunków dla zdrowego życia. Indeks obejmuje obszary: zdrowia, ludności, usług komunalnych i społecznych, edukacji, mieszkalnictwa, środowiska, infrastruktury, przestrzeni. Dokładnej analizie poddano m.in. realizowane programy zdrowia publicznego, umieralność na wybrane choroby cywilizacyjne, powierzchnię terenów zielonych czy jakość powietrza. Indeks jest narzędziem, które bardzo szeroko pokazuje, co jest ważne dla mieszkańców, na jakie aspekty zwrócić uwagę i w co inwestować, aby stworzyć zdrową i zrównoważoną przestrzeń miejską.
– Dla ekonomii wartości, a tym zajmujemy się w ramach ruchu Open Eyes Economy, dwa odniesienia są najbardziej istotne: pierwsze to produktywność wykorzystania własnego potencjału, własnych zasobów, w tym pracy, a drugie to jakość życia – wskazuje prof. dr hab. Jerzy Hausner, przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, Fundacja GAP. – Zdrowie musi być postrzegane jako kluczowa składowa obydwu tych odniesień, bo decyduje i o tym co nam daje siłę gospodarczą, i o tym czemu ta siła ma faktycznie służyć.
Indeks Zdrowych Miast pokazuje, jak miasta podchodzą do kluczowych kwestii związanych ze zdrowiem swoich mieszkańców. Wskazuje, które samorządy inwestują w tworzenie zrównoważonej przestrzeni miejskiej, edukację, środowisko i inne ważne dla rozwoju jednostek aspekty. W tym celu, w ramach indeksu dokładnej analizie poddane zostały m.in.: realizowane programy zdrowia publicznego, umieralność na wybrane choroby cywilizacyjne, powierzchnia terenów zielonych czy też jakość powietrza. Zgodnie z ogólnym zestawieniem Indeksu Zdrowych Miast 2022, Warszawa jest “najzdrowszym” miastem w Polsce. Obok niej na podium znalazły się Opole i Chorzów. Oprócz głównego zestawienia, autorzy Indeksu wyłonili osiem kategorii ważnych z punktu widzenia warunków do życia: zdrowie, ludność, usługi komunalne i społeczne, edukacja, mieszkalnictwo, środowisko, infrastruktura, przestrzeń. W każdej z nich wyłoniono liderów oraz przyznano dziewięć wyróżnień.
W kategorii Zdrowie liderem zostało Opole.
W kategoriach: Ludność i Pokolenia oraz Usługi Społeczne i Komunalne zwyciężył Rzeszów.
W kategorii Edukacja liderem okazał się Białystok.
W kategorii Mieszkalnictwo najlepsze są Gliwice.
Miano lidera w kategorii Środowisko trafiło do Sopotu.
W kategorii Infrastruktura zwyciężył Nowy Sącz.
W kategorii Przestrzeń najlepszy wskaźnik osiągnęło Świnoujście.
Pełne zestawienia w Raporcie Indeks Zdrowych Miast >>>
Raport dot. Indeksu Zdrowych Miast zostanie rozbudowany o wyniki badań ankietowych, które skierowane są do władz lokalnych i mieszkańców miast na prawach powiatu. Celem badania ankietowego jest pozyskanie dodatkowych, wykraczających poza dane statystyczne informacji, pozwalających zidentyfikować występujące w poszczególnych obszarach tematycznych silne i słabe strony funkcjonowania badanych jednostek terytorialnych. Uzyskane odpowiedzi pozwolą uszczegółowić oceny poziomu zdrowotności miast.To pierwsza edycja Indeksu, który będzie ukazywał się cyklicznie każdego roku.
Newsletter
